Anayasa Değişiklikleri talebi

Ankara, 04 Temmuz 2000

Sayın Kenan Kıran

Akit Gazetesi

İSTANBUL

1982 Anayasasında demokrasi, laiklik, hukuk devleti gibi kavramlar, neredeyse evrenselleşmiş anlamlarından koparılarak millileştirilmiş ve özgürlüklerin asıl, kısıtlamaların istisnai olduğu ilkesi tersine işletilmiştir. 1982'de anayasası yaptırılırken devlet gücünü kullananların taşıdığı temel kaygı "devlet otoritesi"nin pekiştirilmesi olduğu için; bireyler birer hak süjesi olarak değil de, bu otoriteyi zaafa düşürmesi muhtemel tehlike odakları olarak görülmüş ve ayrıca devlete, insanın bireysel gerçekliğini aşan ve ona biçim vermeye yönelik amaçlar yüklenmiştir.

Anayasanın insan haklarıyla uyumlu hale gelmesini sağlayacak şekilde ciddi değişikliklere uğratılması -tercihan baştan aşağı yeniden yapılması- gereklidir. Böyle bir durumda gözönünde tutulması gereken bazı hususları özetle şu şekilde belirtebiliriz:

Anayasanın "Başlangıç" kısmı kaldırılmalı ve yerine insan hakları, hukuk devleti ve demokrasiyi temel hedefler olarak vurgulayan kısa bir metin konulmalıdır. "Cumhuriyetin nitelikleri" (m. 2) arasından "milliyetçiliğe bağlılık" çıkarılmalıdır; "insan haklarına saygılı" ibaresi "insan haklarına dayanan" biçimine sokulmalıdır. Ayrıca, "laik" sıfatı bu maddeden çıkarılarak, dini ve ideolojik çeşitliliği tanıyan ve devletin tarafsızlığını vurgulayanan bir formül halinde ayrı bir fıkra veya madde olarak düzenlenmelidir.

12/2 ile 14. madde kaldırılmalı; 13. madde yeniden yazılmalıdır. "Kişinin Hakları ve Ödevleri" Bölümü ve 24. madde yeniden yazılmalıdır. 26. maddede geçen "devlet sırrı"nın sınırları konusundaki muğlaklık giderilmeli, "kanunla yasaklanmış dil" hükmü kaldırılmalıdır. 42. maddedeki "Eğitim ve Öğrenim Özgürlüğü ve Hakkı" yeniden düzenlenmelidir.

68/3. madde, "Siyasi parti kurmak izne tabi değildir. Bütün siyasi partiler anayasal güvence altındadırlar." şeklinde değiştirilmeli ve izleyen fıkralar kaldırılarak maddeye şu fıkra eklenmelidir: "Siyasi partiler kapatılamaz. Bu hüküm suç işleyen parti üyelerine müeyyide uygulanmasına engel değildir."

69. madde kaldırılmalı, 81. maddedeki milletvekili andı, evrensel hukuk ilkeleri ve insan hakları standartları esas alınarak yeniden düzenlenmelidir. 125. maddenin, yargı denetimine kısıtlama getiren 2. ve 6. fıkraları kaldırılmalıdır. Devlet Güvenlik Mahkemeleri kaldırılmalı (m. 143); askeri yargıyı düzenleyen 145/2. Madde ile 174. madde ve geçici 15. madde kaldırılmalıdır.

Yılmaz Ensaroğlu

YAYIN BİLGİLERİKategori Adı MakalelerTarih 2000-07-04
Şube ve Temsilcilerimiz
mazlumder-genel-merkez
İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği - MAZLUMDER GENEL MERKEZ
Adres: Molla Gürani Mh. Şehit Pilot Mahmut Nedim Sk, No: 5 Kat: 4 Fatih / İSTANBUL (Aksaray Metro Durağı B Kapısı Karşısı)
E-posta: mazlumder[a]gmail.com | Telefon: +90 (0212) 526 2440 | Faks: +90 (0212) 526 2438

Ziyaretçi Sayımız : 4645042